Emekli maaşlarının hesaplama yöntemi nedeniyle bu yıl emekli olacakların gelecek yıl emekli olacaklara kıyasla ortalama yüzde 35 daha az maaş alacacağı hesaplanıyor. Peki, emekli aylıklarını etkileyen faktörler neler, 2024 emeklisi olmak için ne zaman başvurmak gerekir? İşte detaylar..
SGK mevzuatında yapılan sık düzenlemeler nedeniyle emekli maaşı hesaplamalarında farklı dönemler için farklı hesaplama parametreleri kullanılıyor.
Buna göre 2000 öncesi döneme ait emekli maaşı hesaplanırken, Gösterge Rakamı x 12.000 x Aylık Bağlama Oranı formülü kullanılıyor.
2000-2008 arası döneme ilişkin aylık ise sigortalıların prime esas kazançlarının ve kısmi aylıklarının güncellenmesinde kullanılmak üzere TÜFE ve GSYH gelişme hızı ile hesaplanan güncelleme katsayısıyla bulunuyor.
2008 sonrası dönemde de ortalama yıllık kazançların güncelleme katsayısı ve aylık bağlama oranı kullanılıyor ancak güncelleme katsayısı farklı bir hesaplama ile belirleniyor. Bir önceki dönemde TÜFE ve gelişme hızının tamamının toplamı ile güncelleme katsayısına ulaşılırken, 2008/Ekim döneminden itibaren güncelleme katsayısına TÜFE'deki artış oranı ile gelişme hızının %30'unun toplanması ile ulaşılıyor.
Öte yandan her yıl ocak ve temmuz aylarında olmak üzere yılda iki defa, bu dönemlerden önceki altı ayda gerçekleşen TÜFE oranında artış gerçekleşiyor.
Buna göre emekli maaşlarının hesaplanmasında tüketici enflasyonu, büyüme hızı ve ocak ya da temmuz aylarında yapılan maaş zamları etkili oluyor.
"2025 emeklisi olmak yaklaşık %35 dezavantajlı"
EY Türkiye Vergi Bölümü Yardımcı Şirket Ortağı Hakkı Demirci’nin aktardığına göre güncelleme katsayılarının yüksek olması, beklenen enflasyonun düşüklüğü ve 2024 yılında emekli maaşlarındaki yüksek artışlar emeklilik başvurularında 2025 yılına kalınmasını yaklaşık %35 dezavantajlı yapıyor.
Demirci’nin konuyla ilgili örnek hesabı ise şöyle:
Kaynak: E&Y
“Karar için aralık ayı beklenmeli”
2024 yılının emeklilik için daha avantajlı olduğunu belirten Demirci, emeklilik kararı verirken ise acele edilmemesi gerektiğini belirterek, “En azından 2024 yılı Aralık ayı başında büyük oranda netleşecek rakamlara göre emekliliği gelenlerin ön hesaplama yaptırması ve kararlarını ona göre vermeleri gerekir” dedi.
Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bu konuda bir hazırlık yaptığını belirterek, "SSK ve Bağ-Kur'dan emekli olacakların acele etmemeleri gerektiğini ifade edelim. Bakanlığın bu konuda çalışma yaptığını biliyoruz. Henüz vakit var dolayısıyla emeklilik için acele etmeye gerek olmadığını değerlendiriyorum" ifadelerini kullandı.
2024 emeklisi olmak için son tarih ne zaman?
Zengin, 2024 emeklisi olmaya ilişkin paylaşımında ise şunları aktardı:
"Hem özel sektör hem her ayın 1'inde ücretlerini alan kamu işçileri 31 Aralık'a kadar emeklilik talep dilekçesini verdikleri takdirde 2024 emeklisi olurlar.
Kamuda her ayın 14'ünde aylığını alan işçiler de var. Onlar da 14 Ocak 2025 tarihine kadar emeklilik dilekçelerini verdikleri takdirde 2024 emeklisi sayılıyorlar."
