2025 bütçe maratonunun 22 Ekim'de başlayacağını açıklayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, gelecek yıl bütçe giderlerinin 14 trilyon 731 milyar lira, bütçe gelirlerinin ise 12 trilyon 800 milyar lira olarak gerçekleşmesini beklediklerini duyurdu.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi bilgilendirme toplantısında konuştu.
Yılmaz'ın açıklamalarına göre, 2025 yılı bütçe giderleri 14 trilyon 731 milyar lira, bütçe gelirleri ise 12 trilyon 800 milyar lira olarak öngörülüyor.
Yeni bütçede, deprem bölgesinin iyileştirilmesi, afetlere karşı dirençliliğin artırılması için 584 milyar lira tutarında kaynak ayrılması planlanıyor.
Aslan payı eğitime
Yükseköğretim de dahil eğitim bütçesi 2025'te 2 trilyon 181 milyar liraya yükseltiliyor, buna göre yüzde 14,8 oranla bütçeden en büyük payı eğitim alıyor.
SGK'den yapılacak sağlık harcamaları da eklendiğinde sağlık alanına ise bütçeden ayrılan toplam kaynak 2 trilyon 435 milyar liraya ulaşıyor.
Elektrik ve gaz desteğine 472 milyar lira
Vatandaşların daha ucuz elektrik ve doğal gaz kullanabilmeleri için 2025 yılı bütçesinde 472 milyar lira kaynak öngörülüyor. Konut tüketicileri için doğal gaz ve elektrik maliyetinin yaklaşık yüzde 60'ı bütçeden karşılanıyor.
2022 yılı Ocak ayı itibarıyla vergi dışı tutulan asgari ücret nedeniyle 2025 yılında 810 milyar lira vergi istisnası öngörülüyor.
Tarıma 706 milyar lira
2025 yılında bütçeden tarıma 706 milyar lira kaynak ayrılması planlanıyor. Bu kapsamda tarımsal destek programları için 135 milyar lira, tarım sektörü yatırım ödenekleri için 166 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyon desteği için 160 milyar lira, tarım sektörü vergi harcamaları kapsamında 200 milyar lira, tarımsal KİT’lerin finansmanı, müdahale alımları ve ihracat destekleri için 45 milyar lira kaynak aktarılması öngörülüyor.
Savunma harcamalarına 914 milyar lira
Savunma harcamaları için 913,9 milyar lira, iç güvenlik için 694,5 milyar lira ödenek öngörülürken, Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dahil edildiğinde toplamda savunma ve güvenlik sektörü için 2025 yılında 1 trilyon 608 milyar lira ödenek tahsis edilmesi planlanıyor.
Yatırımlara 1,57 trilyon lira
Bütçede yatırımlara ayrılan kaynak ise 1 trilyon 569 milyar liraya yükseltiliyor. Bu tutar 2025 yılı bütçesinin yüzde 10,7’sine denk geliyor.
Bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının ise yüzde 3,1 olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Bütçede tahmini gelirlerin ise şöyle olması bekleniyor:
📌 Gelir Vergisi 2 trilyon 130 milyar lira,
📌 Kurumlar Vergisi 1 trilyon 637 milyar lira,
📌 Özel Tüketim Vergisi 2 trilyon 121 milyar lira,
📌 Katma Değer Vergisi 3 trilyon 599 milyar lira,
📌 Diğer Vergi Gelirleri 1 trilyon 652 milyar lira,
📌 Vergi Dışı Gelirler 1 trilyon 662 milyar lira.
Ödeneklerin dağılımı
2025 yılı bütçe ödeneklerinin ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımı ise şu şekilde listeleniyor:
📌 Personel giderleri için toplam 3 trilyon 911 milyar lira,
📌 Mal ve hizmet alım giderleri 1 trilyon 24 milyar lira,
📌 Cari transferler 5 trilyon 813 milyar lira,
📌 Sermaye giderleri 1 trilyon 102 milyar lira,
📌 Sermaye transferleri 338 milyar lira,
📌 Borç verme giderleri 306 milyar lira,
📌 Yedek ödenekler 287 milyar lira,
📌 Faiz giderleri 1 trilyon 950 milyar lira.
Bütçe görüşmeleri süreci nasıl işleyecek?
Bütçe görüşmelerinde Meclis'teki ilk durak Plan ve Bütçe komisyonu olacak. Cevdet Yılmaz 22 Ekim'de Komisyonda sunum yapacak. Ardından komisyon üyelerinin hazırlıkları için çalışmalara bir hafta ara verilecek. Bütçenin geneli üzerinde görüşmeler 30 Ekim'de başlayacak.
TBMM Başkanlığı ve 17 bakanlığın bütçeleri görüşülecek
Geneli üzerindeki görüşmelerin ardından kurum bütçelerinin görüşmeleri başlayacak. Ele alınacak ilk kurum Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı olacak. Ardından Cumhurbaşkanlığı kabinesinin 17 bakanı sırayla bütçelerini sunacak.
Son olarak da Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşülecek. Komisyonda bir önceki yılın Sayıştay raporları da değerlendirilecek. Müzakerelerin bir ay sürmesi öngörülüyor.
Bütçe görüşmelerinde ziyaretçi yasağı
Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki mesainin ardından görüşmeler Aralık ayı başında Genel Kurul'da devam edecek. Meclis Genel Kurulu 12 gün boyunca aralıksız mesai yapacak.
Görüşmeler boyunca Meclis'e misafir alınmayacak, partiler grup toplantılarına ara verecek.
