(Ayrıntılarla güncellendi)
Hilal Sarı / İstanbul, 18 Temmuz (DHA) - Avrupa Birliği, teknoloji şirketi Google’a, Android mobil işletim sistemini, rakiplerini engellemek için kullanarak rekabet kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla açtığı dava sonucunda 4.34 milyar euro (5.04 milyar dolar) ceza kesti. Komisyon, Google’a 2017 Haziran ayında da 2.4 milyar euro (2.8 milyar dolar) ceza kesmişti.
Komisyon, Google'dan rekabet kurallarını ihlallerine 90 gün içinde son vermesini, aksi durumda ana şirket Alphabet'in günlük küresel kazancının yüzde 5.0'ine kadar ek ceza kesileceği uyarısı yaptı.
AB ayrıca, Google'ın, Android cihazların rakibi Apple'a yönelik argümanlarını da, daha yüksek fiyatlar ve kullanıcılara yüklediği maliyetler nedeniyle kabul etmedi.
Avrupa Birliği iki yıl önce tüketicilerin online’daki haklarını savunnan bir şirketler koalisyonu olan FairSearch’ün şikayeti üzerine Android’e karşı bir soruşturma başlatmıştı. Fairsearch başlta Kayak, eXpedia, TripAdvisor gibi seyahat arama motorları tarafından kurulmuş, sonrasında Microsoft da koalisyona katılmıştı.
AB Komisyonu'nun rekabetten sorumlu üyesi Margrethe Vestager, konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi:
“Google bu faaliyetini ya 90 gün içinde sonlandırmalı ya da Google’ın ana şirketi Alphabet’in küresel günlük ortalama cirosunun yüzde 5’ine kadar cezaya çarptırılacaktır.
“Bugün, küresel internet trafiğinin yarısından fazlasını mobil internet oluşturuyor.
“Bu soruşturma Google’ın Android aygıt üreticileri ve ağ operatörlerinden Android aygıtlarda trafiğin Google arama motoru üzerinden gitmesini sağlamak için zorunlu kıldığı üç eyleme sınırlama getirilmesi konusundadır.
“Bu sayede Google, Android aygıtları arama motoru pazarındaki ağırlığını daha da kalıtsal hale getirmek için kullanmıştır.
“Bu uygulamalar, rakiplerin adil şartlarda inovasyon yapma ve rekabet etme şansını yok etmiştir.
“Bu uygulamalar, Avruplaı tüketicilerin önemli mobil pazarda etkin bir rekabetten edinilebilecekleri faydaları engellemiştir. Bu drum AB antitröst yasalarına aykırıdır.”
Google Komisyon’dan açıklanan rapora göre AB antitröst yasalarına göre yasak olan şu faaliyetlerde bulundu:
Üreticilerin Google Search uygulamasını ve Chrome arama motoru uygulamasını üretimde telefonlara yüklenmesini Google uygulama dükkanı Play Store lisansı alabilmeleri için ön şart olarak sundu.
Bazı büyük üreticilere ve mobil ağ operatörlerine aygıtlarına Google Search uygulamalarını üretimde yüklemeleri şartıyla ödeme yaptı.
Google apps’i üretimde yüklemek isteyen üreticilerin, Google tarafından onaylanmamış Android’e alternatif başka bir işletim sistemiyle (Android çatalları da deniyor) çalışan tek bir akıllı cep telefonu satmalarını bile engelledi.
Komisyonun Google’ın bu faaliyetleri üzerine yaptığı soruşturma sonucu yayınladığı raporda şu bilgiler de verildi:
“Google internetin hızla yükseldiği ve trafiğin masa üstü bilgisayarlardan mobile kaymaya başladığı 2000’li yılların ortalarında değişimin büyük sonuçları olacağını görüp mobil işletim sisteminin geliştiricisini satın aldı. O günden bu yana da Android işletim sistemi geliştirmeye devam etti.
“Günümüze gelindiğinde Avrupa’da ve dünya genelinde tüm mobil aygıtların yaklaşık yüzde 80’i Android işletim sistemiyle çalışıyor.
“Google Android’e yeni bir versiyon geliştirdiğinde kaynak kodunu online olarak yayınlıyor ve üçüncü partiler yeni işletim sistemine uygun uygulamalar geliştirmek için bu kodu kullanabiliyor.
“Android üzerindeki kontrolü sayesinde Google – Çin pazarı hariç – küresel lisanslanabilir akıllı mobil işletim sistemi pazarının yüzde 95’ine sahip.
“Faliyetler durdurulmadığı takdirde ödenmesine karar verilen ceza Google’ın Avrupa Alanı (AEA) genelindeki Android aygıtlar üzerindeki arama reklam hizmetlerinden sağladığı gelirler baz alınarak hesaplanmıştır.”
