ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC), Amazon’un milyonlarca kullanıcıyı Prime aboneliğine kandırarak kaydettiğini ve iptali neredeyse imkânsız hale getirdiğini gerekçe göstererek şirkete dava açtı. Dava kapsamında şirketi ağır para cezaları ve kalıcı yasaklar bekliyor. Amazon, ABD’de Prime abonelik sistemiyle ilgili ciddi suçlamalarla yargılanıyor. FTC’nin Haziran 2023’te açtığı dava, şirketin ödeme süreçlerinde tüketicileri bilinçsizce kaydetmek için “karanlık desenler” (dark patterns) kullandığını ve yıllık 139 dolarlık Prime hizmetinden çıkışı bilerek zorlaştırdığını iddia ediyor. Dava, iki temel iddia üzerine kurulu. İlki, müşterilerin açık onayı alınmadan kafa karıştırıcı ödeme ekranlarıyla Prime’a kaydedilmesi. İkincisi ise şirket içinde “İlyada” olarak adlandırılan, dört sayfa, altı tıklama ve on beş seçenekten oluşan karmaşık iptal mekanizması. Gelir kaybı gerekçesiyle değişime direnç Mahkeme belgelerine göre Amazon, 'rızasız kaydolmaların' yaygınlığını biliyordu; ancak bu durumun gelirleri artırması nedeniyle sistemi değiştirmeye yanaşmadı. FTC, Prime üyeliğini reddetmenin küçük, fark edilmesi güç bağlantılara saklandığını; kabul etmenin ise belirgin düğmelerle kolaylaştırıldığını aktardı. Ayrıca Prime’ın fiyatı ve otomatik yenilenme koşullarının çoğu zaman gizlendiği veya küçük puntolarla yazıldığı iddia edildi. Davanın dayanağı: ROSCA yasası FTC, davada 2010’da yürürlüğe giren ROSCA yasasına da atıfta bulundu. Bu yasa, internet hizmetlerinde tüketiciden ücret alınabilmesi için koşulların açıkça belirtilmesini, rızanın net biçimde alınmasını ve kolay iptal imkânı sunulmasını şart koşuyor. Amazon’un bu hükümleri ihlal ettiği, müşterilerin bilgisi dışında ücretlendirme yaptığı öne sürülüyor. Amazon’un savunması Amazon ise suçlamaları reddediyor. Şirket, ROSCA’nın ve diğer düzenlemelerin söz konusu uygulamaları açıkça yasaklamadığını, FTC’nin yasayı genişleterek yorumladığını savunuyor. Amazon, Prime’a kayıt ve iptal süreçlerinde son yıllarda iyileştirmeler yaptığını ve iddiaların güncel olmadığını öne sürüyor. Bu gelişmelerin ışığında dava ise Seattle’daki federal mahkemede Yargıç John Chun tarafından yürütülecek. Chun ayrıca Amazon’a yönelik ayrı bir “tekel” davasına da başkanlık ediyor; bu dava ise 2027’de görülecek.
