Ekonomistler, büyük yıkım yaratan deprem felaketinin ardından ticari pazarlardaki yavaşlamanın da etkisiyle Türkiye ekonomisinin 2023 yılında %2,8 büyüyeceğini öngördü.
Merkez Bankası'nın (TCMB) son faiz indiriminde gerekçe gösterdiği ekonomik aktivitede beklenen yavaşlama, dördüncü çeyrek itibarıyla daha da görünür hale geldi.
Buna göre, Reuters anketinde 2023 yılı için GSYİH büyüme beklentisinin medyanı %2.8 seviyesinde oldu.
Bu tahmin ise 2022'ye göre büyümede oldukça belirgin bir yavaşlamanın gerçekleşebileceğine işaret etti. Bu veri aynı zamanda Reuters'in deprem öncesi son anketine göre 2023 büyümesinin 0,2 puan gerilediğini de gösterdi.
Analistler, deprem etkilerinin devam etmesiyle önümüzdeki dönemde de revizyonların yapılabileceğini belirtirken, hükümetin deprem öncesi bu yıl için büyüme hedefi ise %5 seviyesindeydi.
Eurobank tarafından paylaşılan bir araştırma notunda ise geçen senenin sonundaki ekonomik aktivite trendlerinin gerileme ve düşüş dinamiğinde olduğu belirtilerek, ihracattaki zayıflama sebebiyle düşen üretim hacminin gözlemlendiği aktarılmıştı.
Araştırma notunda, konuyla ilgili, "Zayıf sanayi üretimi ve hızla düşen ev satışları yatırımları azaltacaktır. Türkiye ekonomisinin güneydeki güçlü depremlerden etkilenmesini bekliyoruz. Ancak, bu olumsuz olay nedeniyle ekonomik destek paketleri ve yıkım yaşayan bölgeyi destekleyici adımlar atılmasını da bekliyoruz, muhtemelen üçüncü çeyrekten itibaren ekonomi ivme kazanmaya başlayacaktır." ifadelerine yer verdi.
Ekonomistlerin ilk hesaplamaları ise depremin toplam maliyetinin 50 milyar doları aşacağını gösterirken, tahminler 100 milyar dolara kadar artış gösterdi.
Afet modelleme şirketi Karen Clark&Company ise deprem sigortası kapsamındaki kayıpların 2,4 milyar dolar olmasını beklediklerini açıklarken, ABD merkezli yatırım bankası JP Morgan da fiziksel yıkımın yol açtığı doğrudan maliyetin en az 25 milyar dolar olacağı öngörüsünde bulundu.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) da depremlerin ekonomik etkilerinin Türkiye'nin GSYH'sinin yüzde 1'e varan bir kayba yol açabileceğini duyurmuştu.
Türkiye iş dünyasının çatı kuruluşlarından TÜRKONFED'in hazırladığı 2023 Kahramanmaraş Depremi Afet Durum Raporu başlıklı raporunda ise Marmara Depremi verilerinin kullanıldığı metodoloji ile Kahramanmaraş depremlerinin 84,1 milyar dolarlık mali hasar yaratacağı hesaplandı.
DW Türkçe'ye konuşan Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erinç Yeldan ise deprem nedeniyle yaşanan insani kayıpların hiçbir maddi kaynak ile karşılaştırılamayacağını, ancak ülke ekonomisi açısından bir bilanço çıkarmanın da zorunluluk olduğunu söyledi.
Prof. Yeldan, Türkiye'de üretimin batıda yoğunlaşmış olması nedeni ile depremin vurduğu kentlerde sanayi veya tarımsal üretimine dönük kayıpların beklenen kadar yüksek olmayabileceğinin de altını çizdi.
TÜİK'in ise dördüncü çeyrek ve 2022 GSYH verilerini 28 Şubat günü saat 10:00'da açıklaması bekleniyor.
Tıklayın: TÜRKONFED: Depremlerin mali hasarı 84 milyar doları aşabilir
Tıklayın: EBRD, deprem sonrasında Türkiye'nin büyüme tahminini aşağı çekti
