İstanbul, 8 Haziran (DHA) - Küresel tarımsal gıda maddesi fiyatları süt ürünleri fiyatlarında izlenen belirgin artışın da etkisiyle yükseliş gösterdi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Gıda Fiyat Endeksi Mayıs’ta Nisan’a oranla yüzde 1.2 artış göstererek ortalama 176.2 puan seviyesinde oluştu.
FAO’nun yayınladığı rapora göre dünya tahıl stoklarındaki yüksek seviye korunurken, küresel tahıl üretimine dair tahminler yukarı yönlü güncellendi ve raporda şu tespit ve değerlendirmeler yapıldı:
“Endekste Mayıs’ta gözlemlenen artışın temelinde yeni bir eğilim var: Temel tahılların ve süt ürünlerinin fiyat kotasyonlarında dünya çapında izlenen yükseliş ile şeker ve bitkisel yağ fiyat kotasyonlarında görülen düşüş.
“FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi Mayıs’ta yüzde 5.5 yükseldi ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.5 oranında artışla oluştu.
“Dünyanın en önde gelen süt ürünleri ihracatçısı olan Yeni Zelanda’daki arz darlığının, son aylarda görülen piyasa daralmasının temel sebebi olduğu düşünülüyor.
“FAO Tahıl Fiyat Endeksi Mayıs’ta Nisan’a göre yüzde 2.4 artış gösterdi. Endeks böylece geçen yıla oranla yüzde 17 yükselmiş ve 2015’in Ocak ayından beri görülen en üst seviyede gerçekleşmiş oldu.
“Buğday değerleri, büyük ihracatçı ülkelerden bazılarının buğday üretimi alanındaki geleceğine dair kaygılar nedeniyle artarken, Güney Amerika’da hasat beklentilerinin kötüleşmesi de iri taneli fiyatlarının yükselmesine sebep oldu.
“Ayrıca, Güneydoğu Asya’daki alıcıların yaptığı büyük ölçekli satın almalardan destek gören uluslararası pirinç fiyatları da yüksek bir seviyede seyretti.
“FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Mayıs’ta yüzde 2.6 oranında azalma kaydederek son 27 ayın en düşük seviyesinde gerçekleşmiş oldu. Palm, soya ve ayçiçek yağlarının tümünde gözlenen düşüşün sebeplerinden biri de yüksek küresel envanter seviyeleri.
“FAO Et Fiyat Endeksi’nde sınırlı oranda gerileme gerçekleşirken, FAO Şeker Fiyat Endeksi’nde altıncı ardışık aylık düşüş kaydedildi. Şeker Fiyat Endeksi’nin Mayıs’ta Nisan’daki değerinin yüzde 0.5 altında gerçekleşmesinin temelinde, dünyanın en büyük şeker üreticisi ve ihracatçısı olan Brezilya’nın önemli üretim sahalarında olumlu hasat koşullarının bulunması yatıyor.
“2018 yılına ait tahıl üretim miktarı tahmini yukarı yönlü güncellendi
“FAO, yine bugün yayınlanan Tahıl Arz ve Talep Özeti’nde, 2018 yılı dünya toplam tahıl üretimi tahminini 2.61 milyar tona yükseltti. Tahıl üretiminin bu miktarda gerçekleşmesi, geçen sene elde edilen en yüksek seviyeye göre yıllık bazda yüzde 1.5’lik bir düşüş temsil etmiş olacak.
“FAO bu yılın toplam buğday üretiminin 754.1 milyon ton seviyesinde gerçekleşeceğini öngörüyor. Bu rakamın önceki ay yapılan tahminden yüksek olmasının temel sebebi, büyük üretici ülkelerden birkaçının görünümündeki iyileşmeler.
“FAO’nun yıllık iri taneliler üretim miktarına dair tahmini ise 1.345 milyar ton. Önceki ayla aynı seviyede gerçekleşen tahmine göre, çiftçilerin daha karlı ürünlere geçmesi ve bazı ülkelerdeki yağış azlığının da içinde bulunduğu sebepler sonucunda, üretim geçen senenin rekor oluşturan rakamlarının yüzde 3.2 altında gerçekleşecek.
“Dünya pirinç üretiminin bu yıl 2017 seviyesinin yüzde 1.3 üzerinde gerçekleşerek 511.3 milyon tona ulaşacağı ve böylece yeni bir rekor oluşturağı öngürülüyor. Üretimdeki artışın ana sebebi Hindistan’daki görünümün iyileşmesi.
“FAO’nun yeni raporu tahıl kullanımına ve gelecek yıl rekor oluşturacak seviyelere ulaşması beklenen tahıl ticaretine dair en son tahminleri sunuyor.
“Raporda, 2019’da sezon sonu itibarıyla oluşacak küresel tahıl stok miktarına dair tahmin 772 milyon tona güncellenerek, Mayıs’ta yayınlanan son değere göre yüzde 5 oranında yükseltiliyor. Bu güncelleme çoğunlukla Çin’in mısır stoklarına dair tarihsel bazda oluşturulan öngörülerde yapılan yukarı yönlü revizyonu yansıtıyor. Diğer taraftan, kaydedilen aylık artışlara rağmen, dünya tahıl stoklarının açılış seviyelerinden yüzde 5.4 aşağıda izleneceği düşünülüyor.
“Yeni tahminler, küresel tahıl stok kullanım oranının yüzde 28.5 seviyesinde oluşmasıyla görece yüksek bir düzeyin yakalanacağına, ancak 2017/2018 sezonuna kıyasla oranda bir miktar düşüş izleneceğine işaret ediyor.”
