Kira artışlarına yönelik 2022 yılında getirilen yasal düzenlemenin yaklaşık 3 ay sonra sona ermesi beklenirken; temmuz ayından sonraki kira artışlarında ise TÜİK’in enflasyon verileri baz alınarak hesaplama yapılacak.
2022 yılında kira artışlarına getirilen ve 1 yıl süren yüzde 25'lik zam sınırlaması yaklaşık 3 ay sonra sona erecek.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, geçen yıl kiracıları rahatlatmak için konutlarda yüzde 25 zam sınırının getirildiğini belirterek, "Uygulama temmuz ayında bitiyor." ifadelerini kullanmıştı.
Bakan Nebati ayrıca temmuz ayından sonra serbest piyasa çerçevesinde fiyatların kendiliğinden belirleneceğini ve zam sınırlamasının 1 yıllık, geçici bir süreç olduğunu belirtmişti.
Ancak düzenlemenin sona ermesi bu tarihte kiralara yeni bir zam yapılacağı anlamına ise gelmiyor.
Uygulamanın sona erecek olması sebebiyle bu ve bunun gibi pekçok soru ise kiracılar ve ev sahipleri tarafından merak konusu olmayı sürdürüyor.
İşte yeni dönemde kira zammına ilişkin en çok merak edilen sorular ve yanıtları:
Temmuz sonrası tüm kiracılara zam yapılacak mı?
Düzenlemenin sona ermesi bu tarihte zam olacağı anlamına gelmiyor. Ev sahipleri kira artışını yılda bir kez, sözleşme yenileme döneminde yapabilir. Bu sebeple sözleşme dönemi farklı olan bir ev sahibinin temmuz ayından sonra zam talep etmesi yasal olarak mümkün olmuyor.
Yeni dönemde kira artışı nasıl hesaplanacak?
Düzenleme öncesi olduğu gibi, sonrasında da keyfi oran belirlenmesi de yasal değil. Buna göre, 1 Temmuz’dan sonra, sınırlama öncesinde olduğu gibi sözleşmede farklı bir madde yoksa Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan, "TÜFE 12 ay ortalaması" dikkate alınacak.
Son açıklanan şubat ayı enflasyon verilerine göre ise bu oranın yüzde 71,83 olduğu bildirildi. Buna göre, eğer bir kira zam sınırlaması olmasaydı, sözleşme yenilendiğinde 3 bin liralık kira 5 bin 155 lira, 5 bin liralık kira 8 bin 591 lira olacaktı. Yüzde 25 zam sınırı ile ise 3 bin liralık kira 3 bin 750, 5 bin liralık lira 6 bin 250 lira oldu.
Geçmiş dönem kira farkı istenebilir mi?
1 yıl boyunca yüzde 25 zam sınırına uyan bir ev sahibi ‘uygulama bitti, geçen yıl yapamadığım zammı şimdi istiyorum’ diyemez.
Ev sahiplerinin sözleşme yenileme döneminde 'Evden çık' deme hakkı var mı?
Ev sahipleri istediği zaman "evimden çık" diyemez. Ancak kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu birinin ihtiyacı varsa kiracının tahliyesini isteyebilir.
İhtiyacım var dedikten sonra ise evi bir başkasına 3 yıl süreyle kiralayamaz. Kiralarsa eski kiracıya tazminat ödemek durumunda kalır.
10 yıl sözleşme uzama süresi dolan kiracı için ise ev sahibi herhangi bir gerekçe göstermeden tahliye talebinde bulunabilir. Bunun yanında evin satılması durumunda, mülkü alan kişi eğer kendi yaşayacaksa kiracının tahliyesini talep edebilir. Bu durumda ya 6 ay, ya da bir sonraki sözleşme dönemine kadar zaman verilir. Tarafların anlaşamaması halinde ise tahliye davaları genellikle ortalama 2-2,5 yıl sürmektedir.
