İstanbul , 15 Mart (DHA) – İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Türk vatandaşları için vize serbestliğinin esas hedef olmaya devam ettiğini vurgulayarak, Komisyon tarafından önerilen değişiklikleri yorumladı ve olumlu yönlerin yanında bazı olumsuz yönleri de olduğunu söyledi.
Zeytinoğlu, Komisyon’un göç, iç işleri ve vatandaşlıktan sorumlu üyesi Avramopoulos tarafından açıklanan önerilerin, AB vize politikasında oldukça önemli değişiklikler içerdiğini söyleyerek, “Türkiye olarak bizler, vizelerin yakın zamanda kalkacağını düşünüyoruz. O yüzden vize politikasındaki değişikliklerin bizleri etkilemeyeceğini ümit etsek da şu anda vize uygulaması ile karşı karşıyayız. Başvurunun yanıtlanma süresinin azaltılması, daha uzun süreli çoklu vize ve AB sınırlarındaki ülkeler için tekli giriş gibi yenilikçi önlemler olumlu olarak görülebilir. Ancak vize ücretinin yükseltilmesi oldukça düşündürücü. Vize başvurusunun maliyeti sadece başvuru ücreti ile sınırlı kalmıyor. Banka ücreti, noter ücreti, çeviri ücreti gibi birçok ek kalem var. O yüzden ücret artırılmasının tekrar düşünülmesinde yarar var. Türk vatandaşları geçtiğimiz yedi yılda (2010-16) Schengen vize başvuruları için 317 milyon euro ödedi. Ek masrafları da düşünecek olursak, esas maliyetin bunun en azı iki katı olduğunu biliyoruz. Bu maliyetin daha da artması bir yana, tamamen kalkmasını istiyoruz” dedi.
Zeytinoğlu, Komisyon'un açıkladığı vize politikasındaki değişiklik önerilerine de değindi. Avramopoulos tarafından yapılan açıklamaya göre, AB vize politikası değişiyor. Komisyonun getirdiği öneriler henüz yürürlüğe girmedi. Ancak Türkiye gibi vatandaşları AB ülkelerine vize ile giren ülkelerin yakından takip etmesi gerekiyor. Önerilen değişiklikler arasında, Schengen vize başvurularında, başvurunun yanıtlanması için öngörülen sürenin 15 günden 10 güne indirilmesi, başvuruların elektronik ortamda yapılması imkânının sağlanması, güvenilir başvuru sahiplerine birden beş yıla kadar çoklu vize verilmesi, AB’nin dış sınırlarındaki ülkelere giriş için yedi güne kadar geçerli olacak tek girişli vizelerin verilmesi gibi inovatif ve olumlu değişikliklerin yanında, 60 avro olan vize ücretinin 80 avroya çıkarılması gibi başvuranlar için ek maliyete yol açacak noktalar da bulunuyor.
Başkan Zeytinoğlu, bunun yanında Komisyonun önerileri arasında bazı düşündürücü hususlar da olduğunu belirterek, “Bunun yanında, önerilen değişiklikler arasında yine düşündürücü olan bazı hususlar da bulunuyor. Örneğin, Komisyon vize politikasını bir güvenlik aracı olarak da kullanacağını ifade ediyor. Düzensiz göçmenlerin geri kabulünde AB ile işbirliği yapmayan ülkelerden gelen vize başvurularına daha katı koşullar uygulanacağı belirtiliyor. Yani düzensiz göçte AB ile işbirliği yapmayan ülkelerin vatandaşlarına vize verilirken, süreç yavaşlatılabilecek, vizelerin geçerlilik süresi azaltılabilecek, ücretler artırılabilecek. Bu durum vizenin AB tarafından diğer ülkeleri AB ile işbirliğine zorlamak için bir araç olarak da kullanılacağını gösteriyor” dedi.
“Türkiye için vize serbestliği AB’nin de yararına ”
Zeytinoğlu bunun yanında, Komisyonun önümüzdeki aylarda açıklaması beklenen ve güvenliği artırmaya yönelik Vize Bilgi Sistemini oluşturmasının ise seyahat güvenliği, yasadışı göç ve suça karşı işbirliği açısından olumlu olduğunu söyledi. Zeytinoğlu, “AB’ye seyahat edenlerin bilgileri, tek bir arama portalı oluşturularak, Schengen Bilgi sistemi ve Adli Sicil Bilgi Sistemi gibi diğer veri tabanları ile karşılaştırılabilecek. Bu Türkiye gibi AB sınırlarına komşu ülkeler için de güvenlik açısından önemli. Türkiye ile vize serbestliği sürecinde bu konularda daha iyi işbirliği sağlanmasına yönelik adımlar atılıyor. Türkiye’nin vize serbestliği için kalan kriterleri karşılamaya yönelik olarak önerdiği adımların arasında Europol ile operasyonel işbirliği anlaşması imzalanması ve AB Üyesi Devletlere adli işbirliğine gidilmesi de yer alıyor. Bu anlamda vize serbestliği sürecinin tamamlanması Türkiye’nin güvenlik ve suça karşı işbirliğinde AB ile çok daha yakın bir işbirliğine girmesini sağlayacaktır. Bizim için en kısa sürede vize serbestliği sürecinin tamamlanması ve vizesiz Avrupa’nın gerçekleşmesi esas hedeftir”.
İKV Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Avrupa Komisyonu Üyesi Dimitris Avramopoulos’un vize ve Türkiye’ye aktarılacak üç milyar avroluk fon ile ilgili açıklamalarını yorumladı. Başkan Zeytinoğlu üç milyar avroluk fonu şöyle değerlendirdi:
“Türkiye ile AB arasında 18 Mart 2016’da varılan mülteci uzlaşısının bir sonucu olarak iki farklı dilim halinde toplam altı milyar avroluk bir fonun aktarılması öngörülmüştü. Bu miktarın ikinci dilimi olan ve 2018 sonrası için hedeflenen üç milyar avronun harekete geçirileceği açıklandı. Bu gecikmiş olsa da olumlu bir gelişme. Ancak burada sivil toplum olarak şöyle bir kaygımız var. Bu fonların kullanılır hale gelmesi ve sahada doğrudan Suriyeli mültecilerin yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yansıması yine çok uzun zaman alacak ve tam olarak hedefine ulaşamayacak diye bir endişemiz var. Bu fonlar hızla aktarılmalı ve doğrudan Suriyelilerin en yoğun olarak yaşadığı şehirlere ve belediyelerin içinde yer aldığı projelere aktarılmalı. Ancak bu şekilde maksimum fayda sağlanabilir”.
