Bitcoin ve diğer kripto paralar son günlerde fiyatlarıyla çokça gündeme geliyor. Lakin kripto para piyasası hakkında en çok merak edilen unsurlardan biri de yasal sınıflandırması ve vergilendirilmesi.
Söz konusu hükümetlerin kripto paralara bakışı olunca, her ülkenin bu doğrultuda farklı politikalar izlediği söylenebilir. Bu konuda ki en son gelişme de Belarus başkanı Alexander Lukashenko’nun açıklaması oldu. Lukashenko Belarus’un kripto paraları ve ICO adı verilen yeni kripto para lansmanlarının legalleştirildiğini açıkladı. Ayrıca bu pazardan elde edilen gelirlerden de 5 yıl vergi alınmayacağını ifade etti. 2000’lerde internetin yükselişinden yeterince pay alamadığını düşünen Belarus, bu sefer ülkeyi bu alanda faaliyet gösteren teknoloji şirketleri için çekici hale getirip bu alanda bir başkent olmayı hedefliyor.
ABD hazinesine göre Bitcoin dönüştürülebilir sanal para, CFTC’ye göre emtia IRS’e göre ise mal olarak görülüyor. Eyaletlere göre de farklılıklar gösteren sınıflandırma ve vergi farklılıkları çok farklı uygulamalara sahne olabiliyor. Bu nedenle de çok farklı uygulamalar görülebiliyor. Ancak tüm eyaletleri ve kurumları bağlayacak ortak bir tasarı planlaması düşünülüyor.
Çin’de borsalara dair çok sert kısıtlamalar bulunuyor ve ICO’lar yasak. Ancak Bitcoin kullanımına dair net bir kısıtlama veya vergi düzenlemesi yok. Hong Kong özelinde de Bitcoin sanal emtia olarak tanımlanıyor.
Japonya’da yasal bir ödeme aracı olarak kullanılan Bitcoin para olarak sınıflandırılmış durumda. İngiltere’de döviz olarak görülen kripto paralar, Danimarka’da da vergiden istisna kazanç kapsamında değerlendiriliyor.
Türkiye için de Merkez Bankası, SPK ve Maliye Bakanlığı işbirliğinde bu sınıflandırma ve vergilendirme tartışmaları sürdürülüyor. Mevcut olasılıklar göz önünde bulundurulduğunda Türkiye’nin kripto paraları 3 farklı şekilde sınıflandırma ihtimali öne çıkıyor. Bu opsiyonlar: para, emtia veya menkul kıymet olarak sıralanabilir.
Eğer kripto paralar para olarak sınıflandırılırsa Euro veya Dolar almak gibi vergiye tabi olmayan bir kazanç tipi söz konusu oluyor. Ancak Merkez Bankası parayı bir devlet tarafından ve başka bir değere dayandırılarak basılmış olması gerekliliğine dayandırarak bu ihtimale karşı çıkıyor.
Menkul kıymet olarak sınıflandırılmasına da SPK kendi menkul kıymet tanımına uymadığı gerekçesiyle karşı çıkıyor.
Şu an için en çok üzerinde durulan ve geriye kalan tek opsiyon da kripto paraların emtia olarak sınıflandırılması. Bu durumda kripto paralardan elde edilen kazanç %15 ila %35 bandında değişiklik gösteren Gelir Vergisi’ne tabi oluyor. Ayrıca bu kazanca %18’de KDV uygulanıyor.
Söz konusu kurumsal işlem olunca bu tanımlamanın çok da önemi kalmıyor. Çünkü kurumlar tarafından elde edilen her türlü gelir Kurumlar Vergisi’ne tabi oluyor.
