Fed’in para politikasında ECB’ye kıyasla daha temkinli bir tutum sergilemesi ve Trump'ın yeni gümrük vergisi tehditleri, euro ve dolar arasındaki makasın kapanma noktasına gelmesine yol açtı. Peki, euro ve doların eşitlenmesi Türkiye için ne anlama geliyor? İşte detaylar..
2025 yılına finans piyasaları jeopolitik ve makroekonomik gelişmelerin etkisiyle dalgalı bir seyirle başladı.
Buna göre Avrupa Merkez Bankası yılın ilk para politikası toplantısında üç temel politika faizi oranını 25 baz puan indirirken, Fed ise Trump’ın enflasyonist politikalarının etkisiyle temkinli bir tutum sergileyerek faizde değişikliğe gitmediğini duyurdu.
Yılın ilk toplantısında ayrışan merkez bankalarının kararları sonrasında ise euro/dolar çaprazı 3 Şubat tarihinde 1,0211 puana kadar geriledi. Parite bugün saat 14.55 itibarıyla ise günlük bazda sınırlı bir kayıpla 1,0325 seviyesinden işlem gördü.
Bu gelişmelerin ardından yurt içi piyasada dolar/TL 36 liranın hemen üzerinde fiyatlanırken, euro/TL ise 37,20 liraya çıktı. Böylelikle euro ve dolar arasındaki makas 1,2 TL’ye kadar inmiş oldu.
Paritedeki düşüş Türkiye’yi nasıl etkiler?
TCMB tarafından kamuoyuna açıklanan yılın ilk enflasyon raporunda ise euro/dolar paritesindeki düşüşün Türkiye üzerindeki etkisine ilişkin açıklamada bulunuldu.
Bu kapsamda euro/dolar paritesindeki değişimin dış ticarete etkileri başlıklı bölümde, euro/dolar paritesinde gözlenen değer kaybının dış ticaret dengesine sınırlı bir etkisinin olacağı aktarıldı.
Rapordan öne çıkan kısımlar ise şöyle oldu:
“Euronun dolara karşı değer kaybının Türkiye’nin dış ticaret dengesi üzerindeki nihai etkisini belirleyen farklı faktörler bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, dış ticaret pazarlarındaki rekabet koşullarına bağlı olarak, ithalatçı ve ihracatçı firmaların kurdaki değişimi dolar cinsinden fiyatlarına ne ölçüde yansıttıkları ve ayarlanan yeni fiyat ile hangi miktarda ticaret gerçekleştirdiğidir. Bu bağlamda, firmaların euro-dolar paritesindeki değişime karşı farklılaşan davranışlarını incelemek için firma düzeyinde dış ticaret verileri ile analiz yapılmıştır.
Euronun dolara karşı değer kaybı sonrasında ihracatının tamamını euro ile yapan firmaların dolar cinsinden ihracat fiyatlarında düşüş görülürken firmaların yeniden ayarladıkları fiyat ile daha yüksek miktarda ihracat gerçekleştirmeleri toplam ihracat tutarındaki etkiyi sınırlamaktadır. Öte yandan, eurodaki değer kaybı ithalat tutarında da ihracata kıyasla daha zayıf olmakla birlikte, gerilemeye neden olmaktadır. Analiz sonuçları, son dönemde euro-dolar paritesinde gözlenen değer kaybının dış ticaret dengesine sınırlı bir etkisinin olacağını ima etmektedir.”
Kaynak: TCMB - Enflasyon Raporu
