EYT'nin yasalaşmasıyla Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) emeklilik başvuruları da yapılmaya devam ederken; kurum yayımladığı yeni bir genelgeyle bazı kafa karıştıran sorulara örneklerle yanıt verdi.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin yasalaşması sonrasında çok sayıda kişi emeklilik için başvuru yapmaya devam ediyor. Başvurularını bu ay içinde yapanlar ilk aylıklarını ise gelecek aydan itibaren alabilecek.
Ancak başvuru sürecinde hala vantadaşlar tarafından merak edilen bazı konular bulunuyordu. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ise yayımladığı son genelgeyle örnekler vererek merak edilenleri yanıtladı.
İşte EYT genelgesinin önemli detayları:
İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan SSK’lı kadın çalışanlar; 20 çalışma yılını ve ilk sigortalı olduğu tarihe göre 5000 ila 5975 prim günü doldurmaları şartıyla 3 Mart 2023 (bu tarih dahil) tarihinden sonra başvurmaları halinde emekli olabilecekler.
SSK’lı erkek çalışanlar ise 25 çalışma yılını ve ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5000 ila 5975 prim günü (uzun vadeli-yaşlılık, ölüm sigorta primi) doldurmaları halinde 3 Mart 2023’ten sonra başvuruda bulunmaları durumunda yaşa bakılmadan emekli olabilecekler.
Askerlik borçlanması ile emeklilik
23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 2 yıl 11 ay hizmeti bulunan bir kadın memurun, toplam 22 çalışma yılı bulunuyor. Emekliye sevk edilen çalışana veya bu durumda en az 20 çalışma yılı olan çalışana 15 Nisan tarihinden itibaren emekli aylığı bağlanabilecek.
İlk sigortalı olduğu tarihten önce askere giden ve askerden sonra ilk kez sigortalı olanlar, askerlik borçlanması yaparak, sigortalılık tarihini öne çekebilecek ve EYT’den emekli olabilecekler.
Askerlik borçlanmasının sigortalılık tarihini öne çekmesi durumu, memurlarda farklı. Örneğin, 22 Ocak 2001 tarihinde memur olarak çalışmaya başlayan sigortalı, 1996-1997 yıllarında 18 ay askerlik yaptığında, bu süreyi borçlanması halinde sigortalılık başlangıç tarihine öne çekmiyor, bu durumda EYT’den yararlanamıyor.
Örneğin, 25 Aralık 1999 tarihinde SSK’lı olarak çalışmaya başlayan ve bu tarihten önce 18 ay askerlik yapan bir kişi, 22 Haziran 2001 tarihinde memur statüsünde çalışmaya başlamışsa; askerlik borçlanması yapsa da ilk sigortalı tarih öne çekilemeyecek ve EYT’den yararlanamayacak.
Memurlar nasıl emekli olacak?
8 Eylül 1999 tarihinden önce SSK’lı ya da Bağ-Kur’lu olarak çalışanlar, sonradan memur statüsünde çalışmaya devam ederlerse emekli olabilecekler. Bu durumda Ekim 2008’den önce memur statüsünde çalışanlardan erkek çalışanlar 9000 prim, kadın çalışanlar 7200 prim günü tamamlamaları halinde EYT’den emekli olabilecekler.
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olup da 1 Haziran 2022 tarihi itibarıyla üç tam yıldan az hizmeti olan memur çalışanlardan erkekler 25 tam yıl, kadınlar 20 tam yıl çalışma şartını yerine getirmeleri halinde EYT’den yararlanabilecek.
Memurlardan re’sen emekliye sevk edilen kadın ve erkek çalışanlar eğer 25 fiili hizmet yılını doldurmuşlarsa EYT’den yararlanıp, emekli aylığı alabilecekler.
Örneğin, 22 Haziran 1978 doğumlu ve 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 6 yıl hizmeti bulunması nedeniyle 56 yaşa tabi bir erkek memur; toplam 26 çalışma yılı bulunmakta iken 30 Aralık 2022 tarihinde istifa ederek görevinden ayrılmış. Bu kişi de EYT için başvurabilecek ve 1 Nisan itibarıyla da emekli aylığı bağlanacak.
3600 prim günüyle emeklilik
İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan Bağ-Kur’lulardan kadın sigortalılar 20 tam yılı (7.200 prim gün), erkek sigortalılar ise 25 tam yılı (9.000 prim gün) doldurmaları halinde yaş şartı aranmadan EYT’den emekli olabilecekler.
İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan tarım işçileri, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün koşulunu yerine getirmeleri şartıyla 1 Mart 2023 tarihinden sonra başvurmaları halinde EYT’den emekli olabilecek.
Örneğin, sigortalılık başlangıç tarihi 8.6.1998 ve doğum tarihi 30.7.1980 olan kadın sigortalının 1998 yılında SSK’lı olarak 47 gün sigortalılığı bulunuyor. 2002 ila Ocak 2023 tarihleri arasında da Bağ-Kur’lu olarak çalışan sigortalının SSK ile Bağ-Kur’dan kaynaklı toplam 7.457 prim günü bulunuyor. Sigortalının 3 Mart 2023 tarihinden sonra başvurması halinde, son 7 yıllık hizmet süresi olan Bağ-Kur kapsamında, EYT’den emekli olabilecek ve emekli aylığı bağlanabilecek.
9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan Emekli Sandığı’na bağlı memurlardan kadın memurlar 7200 prim gün sayısını, erkek memurlar da 9000 prim günü tamamladıklarında düzenlemeden yararlanıp emekli olabilecekler.
