Bu hafta yurt içinde cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından döviz kurlarının seyri takip edilirken, küresel piyasalarda ise ABD’nin borç tavanına ilişkin görüşmeleri haftanın en önemli başlıkları arasında yer aldı.
İşte haftanın öne çıkan 10 önemli gelişmesi:
1 - Erdoğan: Yatırım ve istihdam odaklı üretim ekonomisi tasarlıyoruz
Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçim sonrasında yaptığı balkon konuşmasında güven ve istikrar vurgusu yaparak, "Güçlü bir ekonomi yönetimini bu iki kavramın üzerine kuracağız. Uluslararası itibara sahip finans yönetimi, yatırım ve istihdam odaklı bir üretim ekonomisi tasarlıyoruz" ifadelerini kullandı.
Erdoğan ayrıca enflasyonun yol açtığı fiyat artışları sonucunda oluşan refah kaybının da önümüzdeki günlerin en acil konu başlığı olacağını söyledi.
2 - Büyüme rakamları açıklandı
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı GSYİH verilerine göre, ekonomi ilk çeyrekte yıllık bazda yüzde 4 büyüme gösterdi.
Türkiye ekonomisi 2022 yılının son çeyreğinde yüzde 3,5 büyüme kaydederken, yılın ilk çeyreğine ilişkin piyasaların genel beklentisi ise yüzde 3 büyüme gerçekleşmesi yönündeydi.
3- ABD'de "borç limiti" tasarısı Senatodan da geçti
Beyaz Saray ile Cumhuriyetçiler arasında uzun süren müzakerelerin ardından üzerinde anlaşmaya varılan ve Temsilciler Meclisi'nde 117'ye karşı 314 oyla kabul edilen Mali Sorumluluk Yasa Tasarısı için ABD Senatosu'nda da oylama yapıldı.
Senatoda 10'dan fazla değişiklik önerisi reddedilirken, tasarı, 36 "hayır" oyuna karşı 63 "evet" oyuyla kabul edildi.
Borç limitinin 1 Ocak 2025'e kadar askıya alınmasını öngören tasarı, yasalaşması için ABD Başkanı Joe Biden'ın imzasına sunulacak.
Böylece, borç limitinin artırılmasıyla federal hükümetin nakit sıkıntısı çekmesinin ve temerrüde düşmesinin önüne geçilecek.
4- TCMB'nin rezervleri 10 ay sonra ilk kez 100 milyar doların altına indi
Merkez Bankası, Haftalık Para ve Banka İstatistikleri'ni yayımladı.
Verilere göre Merkez Bankası'nın brüt rezervi Cumhurbaşkanlığı Seçimi'nin ikinci turunun yapıldığı 26 Mayıs haftasında 3,1 milyar dolar azalarak 98 milyar 458 milyon dolara geriledi.
Böylelikle Merkez Bankası'nın brüt rezervi 10 ay sonra ilk kez 100 milyar doların altına inmiş oldu.
TCMB'nin döviz rezervi ise geçen hafta 2,3 milyar dolar azalarak 56 milyar 519 milyon dolara, altın rezervi de 800 milyon dolarlık düşüşle 41 milyar 939 milyon dolara geriledi.
5- Açlık ve yoksulluk sınırı rakamları belli oldu
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) 2023 Mayıs ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı verilerini açıkladı.
Buna göre, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 10.362,01 TL’ye, gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 33.752,49 TL’ye yükseldi.
Bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti de aylık 13.439,41 TL’ye çıktı.
6- Şirketlerin ek vergi ödemelerine yönelik yeni taksit kolaylığı
Maliye Bakanlığı'nın yeni genelgesiyle kurumların ek vergi ödemelerinde esneklik sağlandı.
Buna göre ek verginin ilki kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği nisan ayında, ikincisi ise ağustos ayında olmak üzere 2 taksitte ödenmesi gerekirken, yeni genelge sonrasında ek verginin 12 taksit ile ödenmesinin önü açıldı.
7- Kapalıçarşı ve bankalararası altın fiyatları arasındaki makas 50 liranın altına indi
İkinci turu tamamlanan seçimlerin ardından Kapalıçarşı’da düşen, bankalarası piyasada ise yükselen altın fiyatları sonrasında aradaki makas 50 TL’nin altına kadar geriledi.
Buna göre haftanın son işlem gününde gram altın bankalararası kurda 1313, Kapalıçarşı’da ise 1361 TL’den işlem gördü.
8- Merkez Bankası'ndan KKM'ye yönelik yeni karar
Merkez Bankası'ndan bankalara gönderilen yazıda, kur korumalı mevduat hesaplarına önden prim ödemesi yapılmaması istendi.
1 Haziran'dan itibaren açılacak veya yenilenecek KKM hesaplarında böylelikle prim ödemesinin vade sonunda yapılabileceği bildirildi. İlgili yazıda ayrıca prim ödemelerinin TL olarak yapılması gerektiği duyuruldu.
Karar öncesindeki haftada Kur korumalı mevduat (KKM) büyüklüğü 100,6 milyar lira artarak 2 trilyon 498 milyar 727 milyon liraya ulaşmıştı.
Böylece KKM büyüklüğü dolar bazlı incelendiğinde geçen hafta 125 milyar doları aşmıştı.
9- TÜİK’ten enflasyon hesaplamasına doğal gaz ayarı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), doğal gazın bir ay ücretsiz verilmesi nedeniyle mayıs ayında TÜFE hesabında "sıfır fiyat" yönteminin uygulanacağını duyurdu.
Ekonomistler ise hesaplamalarına göre doğal gaz kararının TÜFE üzerinde aylık etkisinin %2,88 olmasını beklediklerini duyurdu.
10- İstanbul’un mayıs ayı enflasyonu belli oldu
İstanbul Ticaret Odası'ndan (İTO) yapılan açıklamaya göre, 2022 Mayıs ayına göre 2023 Mayıs ayında yaşanan fiyat değişimlerini gösteren bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksinde %56,05, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi'nde ise %70,33 olarak gerçekleşti.
2023 Mayıs ayında İstanbul’da; perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi bir önceki aya göre %1,66, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise %5,60 oranında arttı.
İlginizi çekebilecek diğer haber başlıkları ise şöyle:
